33.500 hektarlık alana ve 100 kilometre kıyı şeridine sahip olan Gelibolu Tarihî Alanı’nı bir açık hava müzesi şeklinde ele alarak ulusal ve uluslararası boyutta ‘anma turizmi’ destinasyonu oluşturmayı hedeflediklerini belirten Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihî Alan Başkanı Sayın İsmail Kaşdemir, “Dünyanın en iyi korunmuş savaş alanlarından biri olan Tarihi Alanı, aslına uygun olarak korumaya devam ederek potansiyelini artıracağız. Hayata geçirdiğimiz ve geçireceğimiz yeni projelerle ziyaretçi sayısını 4 milyona çıkarmayı ve dünyanın en çok ziyaret edilen açık hava müzesi olmayı planlıyoruz. Böylece hem bölgemizin yapısal, kültürel ve kırsal kalkınmasını sağlayacağız hem de ülke ekonomimize turizm aracılığı ile sunduğumuz katkıyı önemli ölçüde artıracağız” dedi.

Önümüzdeki dönem projeleri ile ilgili de bilgi veren Kaşdemir, “Tespit edilmiş 25 şehitlik alanının ziyarete açılmasına ve şehitlerimize yaraşır düzenlemeler yapılmasına yönelik çalışmalarımız tüm hızıyla devam ediyor. Bunlardan 5 adet şehitlikteki çalışmayı tamamlayıp ziyarete açtık, çalışmalarda sona yaklaşan 3 tane daha şehitliğimizi de 2023 yılı içerisinde açılışını gerçekleştirdik. Bigalı Kalesi restorasyonunun tamamlanıp ziyarete açılması ardından bu yıl da restorasyonu tamamlanan Seddülbahir Kalesi’nin açılışını da 18 Mart Törenlerinde Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayip ERDOĞAN’ın katılımıyla gerçekleştirdik. Rotaları belirlediğimiz yürüyüş yollarını 2020 yılı içerisinde tamamlayıp açılışını gerçekleştirdik ve bunlara yenilerini de eklemeye devam ediyoruz. Çanakkale Savaşları ile ilgili 16 farklı ülkeden belgeyi bir çatı altında toplayan Dünya'daki tek örnek olan Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi ve Kütüphanesi’ni de 2022 yılında açtık” şeklinde konuştu.

Millî birlik ve beraberliğimizin harcı olan Çanakkale Savaşları'nın yaşandığı Gelibolu Tarihî Alanı’nı geliştirerek bir “açık hava müzesi”ne dönüştürmek misyonuyla faaliyetlerini sürdüren Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihî Alan Başkanlığı, hayata geçireceği yeni projelerle, Çanakkale ruhunu ve destanını daha fazla kişiye ulaştırmayı hedefliyor.

KAŞDEMİR: “BÖLGE VE ÜLKE EKONOMİSİNE KATKI SAĞLIYORUZ”

Ulusal ve uluslararası boyutta talep gören bir “Anma Turizmi” destinasyonun yanı sıra bölgenin dalış turizmi gibi bir çok turizm türüne cevap veren potansiyelini ortaya çıkaracak proje ve faaliyete yer verdiklerini, yörenin yapısal, kültürel ve kırsal kalkınmasını sağlamayı amaçladıklarını belirten Tarihî Alan Başkanı İsmail Kaşdemir: “Önemli bir bölümü doğal sit alanı olmak üzere 33.500 hektarlık ve 100 kilometre kıyı şeridine sahip olan Tarihi Alan’ımızda her yıl milyonlarca ziyaretçiyi ağırlamaktayız. Tarihi Alan’ı bir açık hava müzesi şeklinde ele alarak, tarihi dokuyu gün yüzüne çıkartıyoruz. Bu milli emaneti koruyarak ve geliştirerek hem gelecek kuşaklara en iyi şekilde aktarmayı hem de daha fazla ziyaretçiyi ağırlayarak bölge ve ülke ekonomimize turizm aracılığı ile önemli bir katkı sağlamayı hedefliyoruz. Çanakkale Boğazı su altı dalış turizmi içinde marka değere sahip önemli batıkları barındırmaktadır. Bu kapsamda 2 Ekim 2021 tarihinde açılışını gerçekleştirdiğimiz “Gelibolu Tarihi Sualtı Parkı”na yönelik dünyadaki önemli dalış noktaları arasında bir dalış noktası olması yönünde çalışmalarımızı gerçekleştirdik. Bu proje kapsamında gerek yurtiçinde gerekse yurtdışında yürüttüğümüz tanıtım faaliyetleri ile de bugün birçok ülkede Gelibolu Tarihi Sualtı Parkı biliniyor; The New York Times gibi birçok gazete, dergi, tv, haber sitesi ve sosyal medyada gündem olan su altı parkı artık dünya dalış turizminde yerini aldı.  Çalışmalarına başladığımız ve önümüzdeki dönemde hayata geçireceğimiz yeni projelerle ziyaretçi sayısını iki yıl içinde 4 milyona çıkararak, dünyanın en çok ziyaret edilen açık hava müzesi olmayı planlıyoruz. Bölge ekonomisine katkı anlamında pilot uygulama olarak başlattığımız lavanta bahçelerimizden elde ettiğimiz lavanta çiçeğinden kolonya ve lavanta yağı üreterek ve Tarihi Alan’da yer alan Başkanlığımız bünyesindeki zeytinliklerden birinci kalite doğal zeytinyağı üreterek ilk adımımızı attık. Bu adımımızı Gazi Köylerimizde Şifa Çiçekleri Açıyor Projesi ile de sürdürüyoruz. Ayrıca buralardaki deneyimlerimizle ürünlerin üretimi, daha fazla ürün edinimi ve etkin pazarlama yöntemleri ile ilgili stratejileri yenilikçi yaklaşımlarla gazi köylerimizdeki köylülerimizin ve küçük ölçekli üreticilere aktarımına yönelik eğitimler, proje ve faaliyetler de gerçekleştiriyoruz. Yerel halkın ürününü en iyi şekilde pazarlaması, ürün tanıtımı ve fiyat olarak diğer markalarla yarışabilmesi ve Tarihi Yarımada’ya ekonomik girdi sağlanması amacıyla Başkanlık olarak destek vermeye devam etmekteyiz.” şeklinde konuştu.

“TESPİT EDİLMİŞ 25 ŞEHİTLİĞİ VE ECDAT YADİGARI KÜLTÜREL MİRAS ALANLARINI ZİYARETE AÇACAĞIZ”

Tarihi Alan sınırları içerisinde tespit edilmiş 25 şehitlik alanının ziyarete açılmasına, Başkanlığımızca tespiti yapılan 1920’li yıllarda mütareke zamanında yabancı devlet askerleri eliyle yıkılmış anıtların ihyası ve şehitlerimize yakışır düzenlemeler yapılmasına yönelik çalışmaların da devam ettiğini ve en önemli öncelikleri olduğunu ifade eden Kaşdemir, önümüzdeki dönem hedefleri ve projeleri konusunda şunları söyledi: “Dünyanın en iyi korunmuş savaş alanlarından biri olan Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alanı’nın aslına uygun olarak korumaya devam ederek potansiyelini artıracağız. Bu kapsamda, Başkanlığımızca 2015 yılında başladığımız, son derece titizlikle yürüttüğümüz ve teşhir - tanzimine ilişkin projelendirme çalışmalarına devam ettiğimiz Seddülbahir Kalesi’nin restorasyonu sona ermiş ve açılışı gerçekleştirilmiştir. 18 Mart 2018’de açılışını yaptığımız Kilitbahir Kale Müzesi’nin ardından Bigalı Kalesi’nin restorasyon ve teşhir-tanzimini sona ermiş ve 2022 yılı içerisinde vatandaşlarımızın ziyaretine açılmıştır. 18 Mart 2023’de ise Seddülbahir Kalesi’ni açtık. Böylece Tarihi Alan kale ziyaret rotasının büyük bir kısmını tamamlandı.  Ayrıca her yıl binlerce kişiyi ağırladığımız tarihî yürüyüş yolu güzergâhlarına yenilerinin eklenmesi noktasında projelerimizin ilk etabını da 2020 yılı içerisinde Arıburnu Yürüyüş Güzergahı ile yaptık ve açılışını gerçekleştirdik. Bu yürüyüş güzergahını yaparken doğaya zarar vermeden, tek bir beton unsur kullanmadan ve alanın doğal dokusuna uygun olarak yapılması, Arıburnu Yürüyüş Güzergahı’nı hem ulusal hem de uluslararası benzer yürüyüş yolları içerisinde öne çıkarmaktadır. 2024 yılı içerisinde ise Mustafa Kemal Atatürk’ün Çanakkale Savaşları boyunca görev yaptığı mevziileri içerisine alan Mustafa Kemal Yürüyüş Yolu adı ile yeni bir yürüyüş güzergahını daha ziyaretçilerimizin hizmetine sunuyoruz. Bununla birlikte Tarihi Alan’a gelen ziyaretçilerin Çanakkale ruhunu daha iyi özümseyebilmeleri adına siper canlandırmalarının olduğu, ziyaretçinin siper içinde yürüdüğü ve bu canlandırmalar ile savaşı bire bir yaşayacağı alanları oluşturduk ve ilk günden bu yana Tarihi Alan’da en çok ziyaret edilen ziyaret noktalarında bir haline dönüştü. Bu kapsamda ziyaretçilerin Çanakkale ruhunu daha iyi özümseyebildikleri projelere hız verdik. Diğer yandan, Çanakkale Savaşları tarihini gelecek nesillere en iyi şekilde aktarabilmek için ulusal ve uluslararası araştırmacılara yönelik çağdaş kütüphanecilik anlayışı çerçevesinde kullanıcı odaklı, nitelikli kütüphanecilik hizmetlerinin verilebileceği özelliklere sahip Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi ve Kütüphanesi’nin de 2022 yılı içerisinde açılışını gerçekleştirdik. Bu projenin ilk adımı olarak, 2016 yılı içinde ünlü Çanakkale Araştırmacısı ve Koleksiyoneri Uğural Vanthoft'un arşivi gibi bir çok değerli arşiv ve eseri de Başkanlığımız kütüphanesine kazandırdık ve kazandırmaya devam ediyorun. Bununla birlikte Araştırma Merkezimizde yarınımızın teminatı çocuklarımıza Çanakkale Ruhunu aşıladığımız “Tarih Koruyucuları”, “Masal Gecesi”, “Robotik Kodlama” ile birbirinden renkli ve çocuklarımız eğlenirken de öğrendiği bir çok atölyeler düzenliyoruz.

“AKILLI ZİYARET UYGULAMALARINI TARİHİ ALAN’DA SUNUYOR VE DAHA FAZLASINI DA SUNMAYA DENAM EDECEĞİZ”

Teknoloji tabanlı bir alan yönetim modeli olan Alan Yönetim Uygulaması’nı da yıldan yıla tamamlayarak daha kaliteli bir ziyaret deneyimi sunmayı planladıklarını söyleyen Kaşdemir, şöyle devam etti: “Ziyaretçilerimiz artık Tarihi Alan’da gezerken cep telefonları ile ziyaretlerini planlayor, yol tarifi alabiliyor, tarihsel bilgilere ulaşabiliyor, güvenli ve sağlıklı ziyaret yapabilmeleri için erken uyarı ve anlık bilgilendirmelere basit bir şekilde ulaşabiliyorlar. Bu anlamda da ilk adımı ziyaretçi odaklı mobile uyumlu yeni bir web sitesi (https://canakkaletarihialan.gov.tr/) oluşturarak attık.  Ziyaretlerini bu sisteme göre kurgulayarak daha konforlu bir ziyaret deneyimi yaşamalarını amaçlıyoruz. Bu kapsamda da web sitemizi ihtiyaçlara dönük her gün güncelliyor, Akıllı şehircilik uygulamaları Tarihi Alan’da yaygınlaştırılması adına da çalışmalarımızı yürütüyoruz.

‘AL SANCAĞIN DALGALANDIĞI HER YERDİR ÇANAKKALE’

2020 Temmuz ayında hayata geçirdiğimiz Çanakkale Savaşları Mobil Müzemiz ile Çanakkale ruhunu “Al Sancağın Dalgalandığı Her Yerdir Çanakkale” ülküsüyle 81 ilde 7’den 77’ye herkese ulaştırmayı hedefliyoruz. Bu kapsamda Türkiye turuna devam eden mobil müzemiz sadece 2023 yılında 28 il ve 51 ilçede gerçekleştirdiği 231 organizasyon ile toplamda 385 bin 854 ziyaretçiyi ağırlamıştır.”

BÖLGE EKONOMİSİNE KATKI SAĞLAMAK İÇİN PROJELER ÜRETİYORUZ

Çanakkale Deniz Savaşlarının yaşandığı esnada birçok savaş gemisi batırılmış ve Çanakkale Boğazı’nın geçişine izin verilmemiştir. Bu tarihi yapılar 100 yılı aşkın süredir Çanakkale Boğazı’nın derinliklerinde hala savaşın izlerini taşımaktadır. 14 Batık ( SS MILO, Massena ve Saghalien Batıkları, Maria Delle Vittorie and Vincenzo Florio Batıkları, Tuzla ağı, HMS Louis, Arıburnu Layer, H.M.S. Majestic Batığı, Helles Barçları, Lundy, Arıburnu Barç, Küükkemikli Barçları, Mania Ağı, Bebek Kayalıkları ve HMS TRIUMPH ) 100 yıldan fazla süredir tarihin derinliklerinde keşfedilmeyi beklerken yaptığımız çalışmalar sonucunda bu batıkların olduğu bölgeleri dalış severlere açık hale getirdik. Yerli ve yabancı dalış severler artık sadece karada yer alan savaşın izlerini değil, suyun altındaki savaşın izlerini de görebilecek.

Tarihi Gelibolu Sualtı Parkı ile bölge halkı da ekonomik olarak faydalanır hale gelmektedir. Dalış yapmak için gelen misafirler eğer uçakla geliyorsa uçuştan bir gün sonra dalış yapabilir ve dalıştan bir gün sonra tekrar uçağa binebilir. Aksi takdirde basınçtan dolayı dalış yapanlar rahatsız olabilir. Bu kaldıkları süre içerisinde bölgeye gelene misafirler konaklıyor, geziyor ve günlük ihtiyaçlarını karşılıyor. Bu da bölge halkına ekonomik olarak katkı sağlıyor. Çanakkale Tarihi Alan Başkanlığı olarak yaptığımız her projeyi sadece ziyaretçiler için değil bölge halkı için de yapıyoruz. Bir projeye başlarken bunun bölge halkına faydası nedir, ne gibi etkileri olur gibi soruları sorarak hareket ediyoruz.

Bunlardan biri de lavanta yetiştiriciliği ile ilgili çalışmamız. Alçıtepe köyünde “Tarihi Alan’da Lavanta Yetiştiriciliği” projesi kapsamında bölgede tarımla ilgilenen vatandaşlarımız için lavanta yetiştiriciliği projesi gerçekleştirildi. Bu proje ile lavanta yetiştiriciliği bölgeye kazandırıldı. Alçıtepe köyünde başlayan proje tüm Tarihi Alana yayıldı ve bölge halkı için yeni bir gelir kapısı oluşturuldu. Yine bu çalışmamıza bir yenisini “Gazi Köylerde Şifa Çiçekleri Açıyor Projesi” vb. bir çok projeyi ekleyerek sürdürüyoruz.

RESTORASYON ÇALIŞMALARI İLE ECDAD YADİGARI TARİHİ YAPILAR AYAĞA KALKIYOR

Yıllardır unutulmaya yüz tutmuş, Çanakkale Muharebeleri’nde önemli roller oynayan tarihi yapılar bir bir gün yüzüne çıkıyor. Kilitbahir Kalesi, Bigalı Atatürk Evi, Anadolu Hamidiye Tabyası, Seddülbahir Kalesi başta olmak üzere bunların restorasyonunu bitirdik ve ziyaretçilere açık hale getirdik.

 2023 yılında 18 Mart Çanakkale Deniz Zaferi’nde Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımı ile açılışı yapılan Seddülbahir Kalesi’ni ziyaretçilerin beğenisine sunduk. Bu yapılar Çanakkale’yi Çanakkale yapan eserler. Tarihi Alan bu yapılar ile bir ruha kavuşuyor. Amacımız bu ruhu buraya gelen her ziyaretçiye hissettirmek. Tarihi Alan Dünya’nın en çok ziyaret edilen açık hava müzesi olacak. Buna inanıyoruz, bunun için çalışıyoruz.

TARİHİ ALAN YAŞAYAN BİR BÖLGE

Tarihi Alanı sadece gezi rotası olarak düşünmüyoruz. Burası yaşayan bir bölge. Sporcuların yoğun olarak bölgeye gelmesi ve spor etkinliklerine katılması bizim için çok önemli. Spor etkinlikleri birlik ve beraberlik ruhunu yansıtan önemli bir faktör. Bu sebeple başta Gelibolu maratonu olmak üzere, bisiklet maratonu, tracking güzergahları ve triatlon yarışları ile sporcular hem yarımadayı geziyor hem de sporun birleştirici unsuru haline geliyor. Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı olarak Tarihi Alan’da gerçekleştirilen her türlü spor etkinliklerini destekliyoruz. Bakanlığımız uhdesinde Başkanlığımız koordinasyonunda yine Çanakkale’de Tarihi Alandaki bazı yerleri de dahil ederek gerçekleştirdiğimiz Troya Kültür Yolu Festivalleri ile yüzbinlerce kişiyi misafir ettik. Bu etkinlikler kapsamında buraya gelen her sporcu, sanat sever, gencimiz, yaşlımız her ziyaretçi tarihi dokuyu ve doğal güzellikleri yerinde görme şansı buluyor.

ÇANAKKALE RUHU GELECEK KUŞAKLARA AKTARILIYOR

Çanakkale zaferinin nesillerdir aktarılan ve içimizde yaşayan dayanışma ruhu, özverisi, paylaşma duygusu ve bizi ortak bir hafızada diri tutan öyküsü, çocukların penceresinden özel bir anlatımla iyiliğin ve kötülüğün karşılaşması olarak izleyici karşısına çıktı ve 190 binden fazla sinemasever ile buluştu. Çanakkale deniz ve kara savaşlarının meydana  geldiği  Çanakkale  Savaşları  Gelibolu  Tarihi Alanı’nın ve Çanakkale'mizin tarihi, kültürel ve manevi değerlerinin ulusal ve uluslararası düzeyde tanıtımının  yapılması,  Çanakkale  ruhu  ile  bu  mirasın  gelecek  nesillere  aktarılmasının  sağlanması amacıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı olarak TRT ortak yapımı ile hayata geçirdik. Bu macera ile izleyicilerimizi eğlendirirken çocuklar ve ailelerle de bağ kurabilecek olan film; kültür, tarih bilinci, hayvan sevgisi gibi konularda hem çocuklarımızın hem de yetişkinlerimizin gönlüne girdi.