27 Mayıs 1960 günü Türk Silahlı Kuvvetleri yönetime el koymuştu. Ve ilk yapılan açıklamada ihtilâlinin hedefinin, Türkiye’de demokratik düzenin bütün gerekleri ve kurumlarıyla maddeten ve manen mümkün olan en kısa sürede kurmak olduğu belirtilmiş ve yeni bir anayasanın hazırlanacağı açıklanmıştı. İhtilalden hemen sonra siyasal partilerin faaliyetleri yasaklanmış, Haziran ayında Demokrat Parti’nin kapatılması için dava açılmıştı. Demokrat Parti üyelerinden Cemal Özbey’in partinin kongresinin zamanında yapılmadığı gerekçe göstererek açtığı dava üzerine 29 Eylül 1960 günü Ankara 4. Asliye Hukuk Mahkemesi 29 Eylül 1960 tarihinde partinin kapatılmasına karar vermişti. Demokrat Parti Genel Başkanı Adnan Menderes, partisinin kapatılması konusunda ifadesi alındığında “Bugünkü şartlar içinde kapatılmasına taraftarım” demişti.

Milli Birlik Komitesi 12 Haziran 1960 tarih ve 1 sayılı yasa ile yürürlükte olan 1924 anayasasının bazı hükümlerini kaldırarak yasama görevini üstlendiğini açıklamıştı.  Milli Birlik Komitesi’nin görevleri, yeni bir Anayasanın kabul edilmesi ve genel seçimlerin yapılması sonucu yeni parlamentonun açılması ile sona erecekti. Milli Birlik Komitesi’nin üyelerinden birisi de Bigalı Yüzbaşı Numan Esin’di. Bu arada bir Kurucu Meclis oluşturulmuştu. Bu Kurucu Meclis’te Çanakkale’yi temsilen İmadettin Elmas görev almıştı. Hızla Anayasa çalışmaları tamamlanmış ve 9 Temmuz 1961 günü halkoylaması yapılmasına karar verilmişti.

Milli Birlik Komitesi üyesi ve Hava Kurmay Albay Haydar Tunçkanat, 2 Temmuz 1961 tarihinde yeni anayasayı tanıtmak için Çanakkale’de Yazlık Sinema’da bir konuşma yapmıştı. Konuşmasında Tunçkanat, “İkinci Cumhuriyet” Anayasasının Türk Milletine önemli teminatlar ve kazanımlar sağladığını dile getirmiş ve 9 Temmuz’da yapılacak olan referandumda “evet” denilmesini istemişti.  Bu arada İmroz Rum Okulu Türkçe Öğretmeni Feridun Öntol, Devlet Başkanı Cemal Gürsel’e hakaret ettiği gerekçesiyle tevkif edilmişti.

1961 Anayasası 9 Temmuz günü halk oylamasına sunulmuştu. Halkoylamasında ilk etapta Biga ve Ayvacık’tan kesin sonuçlar gelmemiş olmasına rağmen Çanakkale’de az bir farkla anayasaya “evet” oyu çıkacağı anlaşılmıştı. İlk gelen sonuçlara göre halkoylaması sonuçları şöyleydi:

Biga ve Ayvacık haricinde oy farkı 13.897’dir. Bu iki kazanın da oy dağılımı geldiğinde evet oyları 76.574, hayır oyları 70.215’ti ve fark 6369’dur. Anayasa referandumunda az bir farkla Çanakkale “evet” oyu vermişti.

Referandumdan hemen sonra partiler seçim çalışmalarına başlamışlardı. İlk olarak CHP Gençlik Kolları Emek Sinemasında bir toplantı düzenlemişti. Bu toplantıda İstanbul Azınlıklar Gençlik Kolu üyesi Neoklis Sariz bir konuşma yapmıştı. Sariz, İnönü’nün iltifatına nail olduğu için teşekkür etmişti. Gençlik kollarının neler yapması gerektiği konuşulduktan sonra Erhan Gökhna, Erdoğan Altınsay, Adnan Paker, Mehmet Yörük, Şaban Taşçı, Oktay Aka, Bilal Yeşilyurt, Haydar Kartal, Ramazan Işıldak, Savaş Alpay ve Ali Ece yönetim kuruluna seçilmişlerdi.

17 Temmuz 1961 Pazartesi günü CHP İl Kongresi Emek Sineması’nda yapılmıştı. Kongreye İbrahim Öktem, Emin Paksüt ve Ferit Melen de katılmışlardı. Kongre sırasında İzzet Melih Dilmaç’a yapılan yerli-yabancı sataşmaları üzerine “Dedem karşıda, amcam Halil ise o da onun yattığı yerde yatıyor” diyerek kendisini savunmuştu. Yapılan seçimler sonucunda İl Başkanlığı’na 118 oyla İzzet Melih Dilmaç seçilirken rakibi Nuri Aksoy 28 oy alabilmişti. Yönetim Kuruluna İmadettin Elmas, İbrahim Atanan, İlhan Emiroğlu, Reşat Tabak, Cahit Güler, Hüseyin Ersavaş, Cahit Altan, Turhan Özdemir, Orhan Özkan ve Hasan Sever seçilmişlerdi.

Çanakkale’de siyasal faaliyetlere başlayan ikinci parti Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi (CMKP) olmuştu. 20 Temmuz Perşembe günü CMKP il kongresi yapılmıştı. Kongrede Osman Bölükbaşı, Kurucu Meclis üyesi Seyfi Öztürk’le birlikte gelmişti ve 1 saat 20 dakika konuşmuştu. Bölükbaşı “1946 Ruhunun CKMP’de yaşadığını ve Demokrat Partililerin partisiyle birlikte olduklarını” söylemişti ve “Adalet Partisi (AP) ile Yeni Türkiye Partisi’nin (YTP) oylarını bölmek için kurulduğunu milletin 1950’de CHP’den direksiyonu aldığını ve bir daha da tekrar vermek niyetinde olmadığını” dile getirdiğinde büyük alkış almıştı. Bölükbaşı daha konuşmasına devam ederken arkadaşları “geç kaldık” diyerek onu durdurabilmişler ve Bölükbaşı arkadaşlarıyla Balıkesir’e gitmek üzere kongreden ayrılmıştı.  CKMP İl Başkanlığı’na Abdülkadir Töre seçilmişti.

Demokrat Parti’nin mirasından yararlanmak isteyen Yeni Türkiye Partisi ise kongresini Lâpseki’de gerçekleştirmişti.  YTP Kongresine Nihat Altan, Mehmet Özer, Nuri Erer katılmışlardı. Bu arada YTP Gençlik Kolu oluşturulmuştu. YTP Gençlik Kolu Başkanlığı’na Hayrettin Karabulut getirilmişti. Diğer üyeler ise; Turhan Narler, Fethi Koyuncu, Halil Can, Cemil Oktay, Hayati Gümüşgerdan, İsmail Şen, İsmail Türker, Ali Güven, İbrahim Tunar, Avram Demirkapılı, Selahattin Özgür ve Muharrem Kanun’du. Bu arada CKMP’ne giren ve bazı kazalarda gençlik teşkilatlarını kuran Mehmet İhsan Gençcan partiden sebep belirtmeden istifa etmişti.

Çanakkale’de en siyasal faaliyetlere başlayan parti, Adalet Partisi olmuştu. Daha evvel Gelibolu’da Kolordu Komutanlığı yapan ve 27 Mayıs 1960 İhtilali’nden sonra yeni kurulan Adalet Partisi (AP) Genel Başkanlığı’na seçilen Ragıp Gümüşpala, 20 Ağustos’ta Çanakkale’ye gelmişti. Gümüşpala, AP’nin Çanakkale ve ilçelerinde kuruluş çalışmaları hakkında bilgi almış ve İzmir’e gitmişti.

23 Ağustos 1961 tarihinde YTP Biga’da “muhteşem” bir kongre yapmıştı. Kongre o ana kadar eşine ender rastlanacak şekilde çok kalabalık olmuştu. Kongreye İstanbul’dan eski milletvekillerinden Ertuğrul Akça, yıllar sonra TBMM Başkanı olacak olan Hüsamettin Cindoruk, Gültekin Başak, Muzaffer Erer ve Nuri Erer gibi dönemin önde gelen şahsiyetleri katılmıştı. Hüsamettin Cindoruk, “Terlerimizi silmeden siyasi hayata girdik, hizmetler birbirlerini takip ettiği zaman kıymetlidirler. Hislerinize değil, aklınıza hitap ediyorum. Bu boşluğu dolduracak parti YTP’dir. CHP raydan çıkmış bir şimendifere benzer. İktidara geçmeden birbirini yiyenler, iktidara asla gelemeyeceklerdir” demişti.

1961 yılı Eylül ayına gelindiğinde artık milletvekili aday adayları belli olmaya başlamıştı. CHP Çanakkale İl Başkanı İzzet Melih Dilmaç milletvekili adayı olmak üzere 11 Eylül’de İl Başkanlığı’ndan istifa etmişti.  YTP’den senatörlük için Adnan Demirci ve eski milletvekili Ömer Mart, milletvekilliği için Mesut Önür, Nihat Altan, Sadi Fenerci, Müjjat Bingül, Vedat İzgi, Rafet Sezgin, Nuri Erer, Ömer Önder, Türk Korkut Kavaklı ve İhsan Poturman aday adayı olmuşlardı.

CHP’den senatörlük için Ali Aksoy, İbrahim Atanan, Muhtar Davuz, Celal Ergun, Ekrem Güven, Halit Sarıkaya ve Namık Tan, milletvekilliği için Ali Remzi Akgün, Burhan Arat, Kamil Bekaroğlu, Mustafa Çalıkoğlu, İzzet Melih Dilmaç, Rifat Gökhan, Ahmet Gündoğdu, Şefik İnan, Sadettin Karaca, Mustafa Savaşkan, Sadullah Usumi ve Edip Özergin aday adayı olmuşlardı. AP’den senatör aday adayları Ajda Pekkan’ın babası Ahmet Pekkan ve Suat Nuri Özsoy’du. AP’nin milletvekili aday adayları ise eski milletvekili Süreyya Endik, Ahmet Nihat Atay, Nadir Sunaylı, Zihni Testicioğlu, İhsan Karasioğlu ve Osman Habi’ydi.

Yapılan ön seçimler sonucu CHP’den senatör adayları Halit Sarıkaya (1079 oy) ve Ali Aksoy (654 oy), AP’den Suat Nuri Özsoy ve Ahmet Pekkan, CMKP’den Abdülkadir Töre belirlenmişti.  

Milletvekili adaylarında ise ön seçim sonucu sürprizler yaşanmıştı. YTP’den birinci sırada Rafet Sezgin ikinci sırada Nahit Altan seçilmişti. CHP’den ise ilk sırayı Burhan Arat (1122), ikinci sırayı Şefik İnan(1118) almıştı. Üçüncü sırada Mustafa Çalıkoğlu 856 oyla yer alırken, İzzet Dilmaç 755 oyla ancak dördüncü sırada kendisine yer bulabilmişti. YTP’den Rafet Sezgin 669 oyla, Nahit Altan 636 oyla birinci ve ikinci sıraları paylaşmışlardı.

15 Ekim 1961 Pazar günü milletvekili genel seçimleri ile ilk kez Senato seçimleri yapılmıştı. Tüm Türkiye’de 450 milletvekili ve 150 senatör seçilecekti. Türkiye’de 10.522.716 oy kullanılmış, bu oylardan 10.138.035’i geçerli, 384.681 oy ise geçersiz sayılmıştı. Seçim sonucunda CHP 3.724.752 oyla oyların % 36.74’ünü, AP 3.527.435 oyla oyların % 34.79’unu, CKMP 1.415.390 oyla oyların % 13.96’sını ve YTP 1.319.934 oyla oyların % 13.73’ünü almıştı. Bağımsızların oyları ise 81.732’ydi ve oyların % 0.81’ini oluşturuyordu.

15 Ekim 1961 seçimlerinde Çanakkale’de 145.796 oy kullanılmış, bunlardan 141.097 seçmenin oyu geçerli, 4.699 seçmenin oyu ise geçersiz sayılmıştı.  Çanakkale’den bu seçimlerde beş milletvekili ve iki tane de senatör seçilecekti. Seçim sonucunda Cumhuriyet Halk Partisi 49.304 oyla oyların % 34.94’ünü almış ve 2 milletvekili ile 2 senatörlük kazanmıştı. Seçimlerde ikinci olan Adalet Partisi 43.730 oyla oyların % 30.99’ubnu almış, 2 milletvekilliği kazanmış ancak senatörlük elde edememişti. Yeni Türkiye Partisi 33.720 oyla üçüncü olmuş ve oyların % 23.90’ını almış ve 1 milletvekilliği çıkarmıştı. Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi ise 13.942 oyla ancak dördüncü olabilmiş ve % 9.88 oy oranıyla hiç milletvekilliği elde edememişti.

27 Mayıs İhtilali’nden sonra yapılan ilk seçimde Adalet Partisi, Yeni Türkiye Partisi ve Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi, kapatılan ve ülkeyi 1950-1960 yılları arasında yöneten Demokrat Parti’nin mirasçısı olduklarını dile getirerek Çanakkalelilerden oy istemişlerdi. Bu üç parti bir taraftan Cumhuriyet Halk Partisi’nin rakibi olurken diğer taraftan da Demokrat Parti’nin mirasını ele geçirme konusunda birbirlerinin rakipleri olmuşlardı ve bu konuda ipi Adalet Partisi göğüslemişti.

1961 seçimlerinde Çanakkale’de Cumhuriyet Hak Partisi’nden Burhan Arat ve Şefik İnan, Adalet Partisi’nden Süreyya Endik ve Ahmet Nihat Akay, Yeni Türkiye Partisi’nden Rafet Sezgin milletvekili seçilmişlerdi.   

Cumhuriyet Senatosu’na her ikisi de Cumhuriyet Halk Partisi’nden olmak üzere Mehmet Ali Aksoy ve Mehmet Halit Sarıkaya seçilmişlerdi. Çanakkale’nin ilk senatörlerinden olan Mehmet Ali Aksoy, 1899 Kilitbahir doğumlu olup, Harp Okulu’nu bitirmişti. Galiçya Cephesi’nde 25.Tümen 75.Alay Komutanlığı yapmış daha sonra Filistin Cephesi’nde savaşmıştı. Kurtuluş Savaşı’na katılmıştı. Çanakkale Jandarma Er Eğitim Okulu Komutanlığı’nda bulunmuştu. Üç çocuk babası olan Aksoy, 15 Ekim 1960-7 Haziran 1964 tarihleri arasında Cumhuriyet Senatosu’nda senatör olarak görev yapmış ve 1 Ocak 1970 tarihinde hayata gözlerini yummuştu.

Çanakkale’nin ikinci senatörü Mehmet Halit Sarıkaya’ydı. 1902’de İstanbul’da doğan Sarıkaya, İstanbul Darülfünunu Tarih-Coğrafya Şubesi’nden mezun olmuş, pek çok yerde öğretmenlik, müdürlük ve müfettişlik görevinde bulunmuştu. 1950 seçimlerinde de Çanakkale’den milletvekili adayı olmuş, kazanamayınca ara seçimlere katılabilmek için İsmet İnönü’ye bir mektup yazarak kendisini aday göstermesini istemişti. Evli ve iki çocuk babası olan Mehmet Halit Sarıkaya, 11 Mart 1991 tarihinde vefat etmişti.