Çanakkale Belediyesinin Sayıştay müfettişlerince denetlenmesinin ardından raporları ortaya çıktı. Çanakkale Belediyesinin hesaplarının yanı sıra mevzuatlara uygunluğu denetlendi. Sayıştay müfettişleri yaptıkları denetimlerde Belediyenin 2022 yılı mali bütçesi ile 511 milyon 783 bin TL ödenek öngörüldüğü, yıl içinde ek bütçe ile eklenen 162 milyon 714 bin TL ve geçen yıldan devreden 52 milyon 843 bin 272,46 TL ödenek ile birlikte toplamının 727 milyon 340 bin 272,46 TL olduğuna dikkat çekildi.

EK BÜTÇE ZAMLARINDAN 162 MİLYON TL TOPLANMIŞ!

Ek Bütçe adı altında Çanakkale Belediyesi mezarlık ücretlerinden kent kart ücretlerine kadar birçok belediye hizmetine zam yapmıştı. Müfettişler yapılan ek bütçe zamları ile belediyenin 162 milyon 714 bin TL gelir elde etmesi dikkat çekti. Öte yandan belediyeye tahsis edilen 74 milyon 614 bin TL’lik ödenek de iptal edilmiş. 2022 yılında Belediye bütçesinden 570 milyon 172 bin 419,86 TL gider harcaması yapılmış. Kalan 82 milyon 553 bin 535,96 TL ödenek ise 2023 yılına devredildiği tespit edildi. Belediyenin 2022 yılı gelirleri ise 596 milyon 622 bin 167,30 TL gelir elde ettiği de tespit edildi.

OTOBÜS TERMİNALİNİN İŞLETMECİLİĞİ DEVREDİLMİŞTİ

Çanakkale Belediyesi, Çanakkale Şehirlerarası ve İlçeler arası Otobüs Terminali 15 Haziran 2011 tarihinde hizmete açıldı. Belediye otobüs terminali işletme hakkını ise ihale ile Avrasya Terminal İşletmeleri A.Ş’ye 15 yıllığına devretti. 15 Temmuz darbe girişiminden sonra Çanakkale Otogarının adı, "Çanakkale 15 Temmuz Demokrasi Otogarı" olarak 2016 yılında değiştirilmişti. Sayıştay müfettişleri, otobüs terminalinde intifa hakkını devreden belediyenin gelir gider tablolarında eksikliklerin yanı sıra usulsüz kiralamaları tespit etti.

OFİSLERİ BÜYÜTMÜŞLER, YENİ KİRACILAR BİLDİRİLMEMİŞ!

Sayıştay Müfettişleri yaptıkları denetimlerde ihale şartnamesine aykırılıklar tespit etti. Bazı kiracıların ise boş ofislerin duvarlarını yıkarak kiraladıkları ofisleri büyüttüğü, Otobüs terminalinde yolculara hizmet veren Otogar Taksi durağından alınan gelirlerin belediyeye ödenmediği gibi, bazı ofis ve işletme sahiplerinin de iş bırakması sonucu boş yerleri farklı değerler üzerinden kiraladıkları ve buradan gelen gelirleri Belediyeye bildirmeyerek gelir kaybına yol açtığı tespit edildi.

Sayıştay müfettişleri Otobüs Terminali işletmeciliği ile ilgili olarak şu tespitlerde bulundu; “Otobüs terminal kompleksi içerisinde yer alan işletmelere ilişkin olarak Kamu İdaresinden alınan alt kiracı listesi ile fiili olarak işletilen işletmeler karşılaştırılmıştır. Bu kapsamda kiraya verilen yeni işletmeler olduğu ancak bu durumun Kamu İdaresinin bilgisi dışında olduğu; bazı işletmelerin tek bir yazıhane kiralamasına karşın iki yazıhaneyi birleştirerek kullandığı; yüklenicinin alt kiracılara ilişkin yeni sözleşme ve bedelleri Kamu İdaresi onayına sunmadığı; kompleks içerisinde aktif olarak bulunan taksi durağı olduğu tespit edilmiştir.

Yüklenici tarafından Kamu İdaresine ödenen kira bedellerinin otobüs terminal kompleksi üzerinden elde edilen cironun belli bir yüzdesi olduğu düşünüldüğünde, yeni kiralamalar yapılması veya mevcut kiralamaların kapsamının değiştirilmesi ve bu durumun Kamu İdaresinin bilgisi dışında olması sonucunda buradan elde edilecek gelirler ciroya dahil edilmemekte olup, söz konusu durum Kamu İdaresine ödenecek olan kira bedelinin eksik hesaplanmasına sebep olmaktadır.”

BELEDİYE “DENETLİYORUZ” DEDİ.. SAYIŞTAY “BELEDİYE SAĞLIKLI VERİYE SAHİP DEĞİL” DEDİ!

Otobüs Terminali ile ilgili olarak Çanakkale Belediyesinin yanıtı da raporda şu şekilde yer aldı; “Kamu İdaresi cevabında, yüklenici ve alt kiracılara ilişkin kira artışlarının düzenli olarak Belediye Encümeni tarafından incelendiği, kiracılara yönelik çalışmaların iki aylık periyodik denetimler ile kontrol edildiği ve ciro farkı ortaya çıkması durumunda ek tahakkuk işleminin gerçekleştirildiği ifade edilmiştir.”

Belediyenin verdiği yanıtın yeterli olmadığına dikkat çeken Sayıştay müfettişleri ise raporda şu görüşe yer verdiler; “Bu kapsamda, Kamu İdaresi tarafından sözleşme yükümlülüklerinin yerine getirilmesine dikkat edildiği belirtilse de Kamu İdaresinin esasen alt kiracılara ilişkin sağlıklı bir veriye sahip olmadığı, yüklenicinin söz konusu tesisin kullanım alanları ile ilgili olarak tek taraflı değişiklikler yaptığı görülmüştür. Kamu İdaresi tarafından, yüklenicinin idari şartname ve kira sözleşmesindeki taahhütlerini yerine getirmesini sağlayacak önlemler alınması ve alt kiracıların düzenli olarak kontrol edilmesi gerekmektedir.”

MADEN BİLMECESİ!

2464 SAYILI Belediye Gelirleri Kanunu’nun “Müze giriş ücretleri ile Madenlerden belediyelere pay” maddesi kapsamında; Belediyeler kendi mücavir alanları içerisinde kalan maden işletmelerinden belirli bir gelir elde ediyorlar. 3213 sayılı Maden Kanununda belirtilen oran dışında Belediyeler ayrıca bu madenlerin yıllık satış tutarlarının binde ikisi oranında kar payı alıyorlar. Bu kar payları her yıl maden ruhsat sahiplerince belediyeye ödenmesi gerekiyor.

AKTİF 5 MADEN İŞLETMESİ VAR AMA TAHSİLÂT YOK!

Çanakkale Belediyesi mücavir alanları içerisinde aktif olarak üretim yapan 5 maden işletmesinin olduğu, bu işletmelerin maden payına ilişkin belediye tarafından herhangi bir tahakkuk yada tahsilat yapılmadığını tespit eden Sayıştay Müfettişleri, madenlerin ruhsat sahiplerinden tahsil edilmesi gereken payın neden tahsil edilmediğini Çanakkale Belediyesine sordu.

BELEDİYE İL ÖZEL İDAREYE SORDU; “MADEN İŞLETMESİ VAR MI?”

Çanakkale Belediyesi’nin ise Sayıştay müfettişlerinin bildiği ama kendilerinin varlığından haberdar olmadığı 5 maden işletmesi ile ilgili olarak Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü ve Çanakkale İl Özel İdaresinden yazılı bilgi istendiği raporda ortaya çıktı.

İL ÖZEL İDARESİNİN DE MADENLERDEN HABERİ YOK!

Sayıştay müfettişlerinin bildiği aktif 5 maden işletmesi ile sadece Çanakkale Belediyesinin değil; Çanakkale İl Özel İdaresinin de haberinin olmadığı ortaya çıktı! Raporda “Madenlerden neden gerekli ücretlerin tahsil edilmediği” sorusuna İl Özel İdareden gelen cevap yazısında da “mücavir alan içerisinde iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verilen maden işletme ruhsatı bulunmadığı” vurgulandı.

MADEN ŞİRKETLERİ KAÇAK MI ÇALIŞIYOR?

Sayıştay Müfettişlerinin bildiği; Çanakkale Belediyesi ve Çanakkale İl Özel İdaresinin bilmediği 5 aktif Maden işletmesinin ise sırrı çözülemedi. İl Özel İdare ve Belediyenin herhangi bir ruhsat vermemesine rağmen aktif 5 maden işletmesi ile ilgili olarak Sayıştay Müfettişlerinin bilgisinin olması ise; söz konusu maden firmalarının Sayıştay veya diğer başka kurumlara şikayet edildiği yönünde değerlendiriliyor.

MÜFETTİŞLER; “RUHSAT VERİLMEMESİ OLMADIĞI ANLAMINA GELMEZ”

İl Özel İdaresinin verdiği yanıtla Sayıştay Müfettişlerine yanıt veren Çanakkale Belediyesine ise raporda şu şekilde yanıt verildi; “Özetle İl Özel İdaresinden alınan yazıda, İdarenin mücavir alanında iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verilen maden işletmelerinin bulunmadığına ilişkin ifadelerin yer alması o alanda maden olmadığı anlamına gelmemekte, sağlıklı verilerin Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünden alınabileceği değerlendirilmektedir. Kamu İdaresi tarafından mücavir alanı içerisinde faaliyette bulunan maden işletmelerinin yıllık satış tutarının binde ikisi oranında alınması gereken maden payının takibinin yapılması gerekmektedir.”