Son 6-7 yıllık aktif kültür üzerine kavramsal çalışmalarımız birçok değerin oluşmasına olanak verdi. Bunların birçoğunu paylaşmaya çalışıyorum. Öbür yandan algılarımız kültür alanına daha duyarlı oldu. Konuya dair bir gelişme, durum, tespit, olay olduğunda dikkat kesiliyorum.

Öncelikle kültür meselesinin gelecek ile alakalı bir şey olması gerektiğini gördük. Alışılmış durumlar kültürü hep geçmiş bir durum olarak görür. Bu bizi de yönlendirmiştir. Kültür politikası, kültür stratejisi dendiğinde geleceği dair bir yaşam anlayışı ve algısı oluşturmak gerekiyor.

Gelecek ile alakalı kültür meselesini besleyen ve geliştiren 4 ana unsur bulunmaktadır.

Birincisi; tarihsel kimlik, koruma, bilgi ve bilinç oluşturma ile geleceğe taşıma konusudur. Gerek somut miras, gerekse somut olmayan miras olsun, ister taşınır ister taşınmaz kültür değeri olsun, hepsinin geleceğe referans veren kültür unsurları olduğu görülmektedir.

İkincisi; toplumsal gelişmenin de en önemli unsuru olan eğitimdir. Ancak eğitim konusunda bizim ifade ettiğimiz örgün eğitim, yani müfredata dayalı devlet sistemli eğitinden bahsetmiyoruz. Kuşkusuz örgün eğitimin de kültürün gelecek referansında çok önemli bir unsur olduğu inkâr edilemez. Fakat yaygın eğitim dediğimiz, toplumun birbiriyle iletişiminden doğan, programlı düzey arttırıcı her türlü eylem ve etkinlikler kültürün en önemli unsurudur.

Üçüncüsü; sanattır. Özellikle mesaj içeren, toplumla diyalog geliştiren, tematik konularda fikir geliştiren ve zihin açan her türlü sanatın üretimi ve yapılan üretimlerin geniş kitleler tarafından izlenmesi kültürü geliştiren çok değerli unsurdur.

Dördüncüsü ise; spordur. İlk 3 unsura aşina olan ülkemiz toplumu, sporun kültürü besleyen ve geliştiren bir unsur olduğunu yadırgamaktadır. Ama beylik sözleri söylemekten de geri kalmaz, "sağlam kafa sağlam vücutta bulunur",  "sporcunun ahlaklısı sevilir" filan gibi. Öbür yandan, sağlık programlarında ilk dile gelen meselenin sporla birlikte yaşamak olduğu görülür. Toplumumuzun büyük bir kesimi de buna inançlı bakışlarla onay verir.

Peki, spor gerçekten yaşamımızın bir parçası ve yaşam felsefemizin temeli olan kültürümüzün ana unsuru olabilmiş midir?

Paris'te gezdiğim bir semt evinde gördüğümü unutamıyorum. 9 aylık bebeklerin sağlıklı kas gelişmesi için yapılan spor programını izlemiştim. Spor programları her yaştan insana açıktı. 7'den 77'ye herkes spor yapabileceği bir semt evine sahipti. Yani, spor yaşamın bir unsuru olmuştu.

2 durum beni etkiledi. Spor ücretsiz yapılabiliyordu ve yarışmacı değildi.

Son tespit; Türkiye'de spor yapmak pahalı, ayrıca olanakları kısıtlıdır. Futboldan öteye spor algısı gelişmemiştir. En önemlisi de, spor algısı sadece yarışma ve yarıştırma olarak anlaşılmaktadır. Peki, bu durum Çanakkale'de farklı mıdır? Kol bacak kırılan fitnes aletleri, yürüyüş yolu diye yutturulan beton parke yerler, sadece futbola hizmet eden semt sahaları, tonlarca para dökülen profesyonel yarışmacı kulüpler, birilerine pazarlanan deniz ve rüzgâr spor alanları ve diğerleri. Bu durum ile kentimiz Çanakkale'de SPOR KÜLTÜRÜMÜZ OLSUN ABİLER diyemeyiz beyler...

Mimar İsmail Erten - 17.04.2015