Harp Mecmuası’nda savaşta şehit olanlar için “yaşayan ölüler” diye bir sayfa yer alıyordu. Bu sayfada vatan için hayatlarını kaybedenlerin “ebedi” yaşayacaklarına vurgu yapılarak böyle bir bölüm ayrılmıştı. Yine mecmuanın başka sayılarında ise “yaşayan ölüler” diye belirtilen “şehitler” için yapılmış şehitlikler ve abidelerin fotoğraflarına yer verilmiş ve bu abidelerle “daima yaşayacakları” ifade edilmişti. 

Ama gerçekte öyle oldu mu? Şehitlerimizin “daima yaşayacaklarının simgesi olan abideler ve şehitliklere” gerekli önem verildi mi? Bu soruya tereddütsüz “evet” demek zor görünüyor.

Âdetimdir, mezarlıklara hiç olmazsa ayda bir ziyaret etmek. Geçen gün yaptığım ziyaret sırasında maalesef bir şehitliğimizle ilgili üzücü duruma gözlerimle şahit oldum. Ne zamandır mezarlığın o kısmına uğramamıştım. Çanakkale Mezarlığın kuzeydoğusunda yaklaşık beş metre uzunluğunda yarım metre eninde yarım metre genişliğinde bir buçuk metre yüksekliğinde bir kaide ve üzerinde yaklaşık üç buçuk metre yüksekliğinde kesme taşlardan yapılmış beton bloktan oluşan şehitlik göğe yükseliyor. Bu abidenin hemen gerisinde üç şehidimiz yatıyor. Şehit mezarlarının ve abidenin zemini ise yaklaşık beş metre genişliğinde ve boyunda beton zeminle kaplı…

Şehitlik Abidesi’nin bir yüzünde mermer taş üstüne; “Kirte’de T.Lağımı Tecrübesinde Şehit Olan İstihkâm Subayları 15 Ağustos 1949” yazıyor. Hemen bu açıklamanın altında ise büyük harflerle şu manzume yer alıyor:

“Gök kubbenin altında yatar, al kan içinde,

Ey yolcu! Şu topraklar için can veren erler.

Hakkın bu şehit kulları taş türbeye girmez.

Güfrana bürünmüş, yalnız Fatiha bekler.”

Şehitlik Abidesi’nin arkasında tabut şeklinde betondan yapılmış üç şehidin mezarları ve her üç mezarın alt kısmı daha dar on santimetre kadar yukarısı ise alt kısma göre 5’şer santimetre daha geniş ve kırmızıya boyanmış vaziyette bulunuyor. Üstleri ise çatı şeklinde… Abideye göre en solda bulunan şehit mezarları “İstihkâm Kıdemli Yüzbaşı Mustafa Erson”a aittir. Şehit Mustafa Erson, Harp Okulu 1936/12 mezunu ve İzmit doğumludur.  Ortadaki mezarda “İstihkâm Yüzbaşı İsmet Güç” bulunuyor. Tarsus doğumlu İsmet Güç, Harp Okulu’ndan 1938/8 mezun olmuştu. Üçüncü mezarda ise “İstihkâm Asteğmen Hüseyin Söylemez” yatıyor. Kastamonulu olan Asteğmen Söylemez 85530 numara ile Asteğmen rütbesini almıştı.  Her üç şehidin isimlerinin üstüne sonrada ilave edilmiş birer mermer ve mermer üzerinde yönü gökyüzüne doğru “kırmızı ay-yıldız” bulunuyor.  İstihkâmcı üç subay, 2.Dünya Savaşı’nın etkilerinin devam ettiği bir dönemde lağım tecrübesi yaparken şehit oluyorlar ve bu abide ve şehitlik oluşturuluyor.

Çanakkale Şehitliği’nin hemen yanında daha evvel bugünkü Cumhuriyet Meydanına defnedilmiş, bu mezarlığın kaldırılmasına karar verildiğinde Cumhuriyetimizin 10.yıldönümünde yeni oluşturulan mezarlığa nakledilen Mareşal Fevzi Çakmak’ın büyük babasının mezarı var. Bu mezarın taşının üzerinde bir “denizci çapası” ve üzerinde büyük harflerle şunlar yazıyor:

“Türkiye Cumhuriyeti Büyük Erkânı Harbiye Reisi Müşir Fevzi Paşa Hazretlerinin Büyük Babaları Bahriye Kolağalarından Limnili Hacı Derviş Hüseyin Kaptanın Ruhuna Fatiha. Vefatı 1315” altında ise bu mezarlığa defnedilme tarihi “1933” yazısı yer alıyor.

Şehitlikte bir başka şehit mezarı ise oldukça ilginçtir. Yerden yaklaşık yarım metre yüksekliğe kadar betondan bir mezar, mezarın ortasında toprak ve içerisinde susam çiçeği var. Baş tarafına muhtemelen diğer üç şehidinkiyle aynı anda ilave edilmiş, diğerlerinin aksine yatay vaziyette mermer üzerine ay-yıldız figürü konulmuş ve hemen bu mermere dik olarak yarım oval şeklinde yine mermer üzerine şehidin kimliği ve kısaca nasıl şehit olduğunu anlatan bir manzume bulunmaktadır. Mermerin oval kısmında yarım ay şeklinde şunlar yazıyor:

“Vazife Hissi Vatan Sevgisi ve Nihayet”

Alt kısmında düz şekilde olan yerde ise yazı şöyle devam ediyor:

“Büyük Bir Şehitliğe Medar Olan Jeep Kazası Kurbanı Çavuş Osman Başodacı’nın Ruhuna El Fatiha.

Doğum 1934 Adana                          Ölüm 6.12.1956 Çanakkale”

Bu şehitliğe daha sonra çeşitli tarihlerde vatan için canlarını seve seve veren kahramanlar da gömülmüşler. Ama zaman içerisinde şehitlik diye ayrılan bölüme sivil vatandaşlar da defnedilmiş.

Bugün Çanakkale Şehitliği, oldukça bakımsız, abidenin bulunduğu zeminin çevreleyen zincirler kopmuş ve paslanmış. Su bidonları, rüzgârla dağılarak şehitliğin çevresinde çirkin bir görüntüye sebep vermiş. En önemlisi de “bir gül bahçesi” olması gereken Çanakkale Şehitliği kurumuş otlar ve bakımsızlıktan şehitlerimize adeta terk edilmiş havası veriyor.

Şehitlerimizi ve şehitliklerimizi unutmayalım. Unutturmayalım.